Mieszkanie, wynagrodzenie, komornik
1) Najkrócej: co dzieje się z majątkiem w dniu upadłości?
- Z chwilą ogłoszenia upadłości cały Twój majątek staje się tzw. masą upadłości, z której zaspokajani są wierzyciele. Do masy wchodzi majątek istniejący w dniu ogłoszenia oraz nabyty później w toku postępowania (np. spadek, darowizna).
- Ustawa przewiduje wyłączenia – rzeczy i prawa, których nie można zabrać (np. część dochodu wolna od zajęcia). Zakres wyłączeń reguluje art. 63 Prawa upadłościowego.
2) Mieszkanie / dom: czy zawsze zostanie sprzedane?
- Co do zasady nieruchomość wchodząca do masy jest sprzedawana przez syndyka – tak ustawodawca zapewnia środki na zaspokojenie wierzycieli. Wytyczne dla dłużników potwierdzają ten cel postępowania.
- Ustawa chroni jednak potrzeby mieszkaniowe upadłego: sąd może przyznać z masy kwotę na najem lokalu po sprzedaży mieszkania/domu – w wysokości przeciętnego czynszu w tej samej lub sąsiedniej miejscowości za 12–24 miesiące (art. 342a Prawa upadłościowego). To realna „poduszka” na przeprowadzkę i nowe lokum.
W praktyce warto z wyprzedzeniem zgromadzić oferty najmu i wniosek o przyznanie środków przygotować równolegle ze sprzedażą nieruchomości.
3) Wynagrodzenie: ile „z pensji” zostaje upadłemu?
- Do masy trafia tylko ta część dochodu, która podlega zajęciu. Część niepodlegająca zajęciu (kwota wolna) nie wchodzi do masy – to wprost wynika z art. 63 Prawa upadłościowego.
- Granice potrąceń i kwota wolna określa Kodeks pracy (art. 87 i 87¹). Co do zasady przy umowie o pracę pracownik musi otrzymać co najmniej wynagrodzenie minimalne „na rękę” (wyjątki dotyczą m.in. alimentów).
- Jeżeli źródłem dochodu nie jest etat, ograniczenia z Kodeksu pracy mogą mieć zastosowanie odpowiednio (np. do zasiłków czy jedynych dochodów o charakterze powtarzalnym) – wskazuje na to art. 833 KPC.
Praktyczna konsekwencja: syndyk nie „zabiera całej pensji”. Zabierze tylko część ponad kwotę wolną, przy czym przy alimentach dopuszczalne limity są wyższe.
4) Komornik po ogłoszeniu upadłości – co dokładnie się dzieje?
- Egzekucje komornicze kierowane do majątku masy upadłości z dniem ogłoszenia upadłości ulegają zawieszeniu z mocy prawa, a po uprawomocnieniu — umorzeniu. Nowych egzekucji do majątku masy prowadzić nie wolno (z wyjątkami, m.in. alimenty i określone renty). To wprost reguluje art. 146 Prawa upadłościowego.
- W praktyce oznacza to koniec równoległych działań komornika: jego postępowania „zamierają”, a środki (niewydane wierzycielom) powinny trafić do syndyka.
5) Co nie wchodzi do masy – przykłady
- Rzeczy wyłączone od egzekucji (np. podstawowe wyposażenie domowe potrzebne do życia i pracy) – według przepisów KPC.
- Część wynagrodzenia i niektóre świadczenia – w zakresie kwoty wolnej i ustawowych limitów.
- Inne wyłączenia wskazane w art. 63–67a Prawa upadłościowego (np. w pewnych konfiguracjach prawa osobiste).
6) A co z majątkiem wspólnym małżonków?
- Z dniem ogłoszenia upadłości jednego z małżonków powstaje rozdzielność majątkowa z mocy prawa, a majątek wspólny wchodzi do masy upadłości (podział jest niedopuszczalny). To zasada wynikająca z przepisów o wpływie upadłości na stosunki majątkowe małżeńskie (m.in. art. 124 Prawa upadłościowego).
Najczęstsze mity vs. fakty
- „Syndyk zabiera wszystkie pieniądze z wypłaty.”
❌ Nieprawda. Zawsze zostaje kwota wolna i ustawowe limity – część dochodu nie wchodzi do masy. - „Po upadłości komornik dalej może prowadzić egzekucję.”
❌ Co do majątku masy – nie. Postępowania zawiesza się, a potem umarza, nowych prowadzić nie wolno (wyjątki: alimenty, określone renty). - „Mieszkania nigdy nie da się uratować.”
⚠️ Co do zasady jest sprzedawane, ale sąd może przyznać środki na najem przez 12–24 miesiące (art. 342a).
Jak kancelaria może pomóc w Twojej sprawie?
- Ocena ryzyka sprzedaży mieszkania i przygotowanie wniosku o środki na najem (art. 342a).
- Wyliczenie realnej „kwoty do życia” z wynagrodzenia (uwzględniając rodzaj dochodu i limity z Kodeksu pracy/KPC).
- Zatrzymanie egzekucji i bezpieczne przejście przez kontakt z komornikiem oraz syndykiem.
Checklista na start (bezpłatna konsultacja 15 min)
- Lista aktywów: mieszkanie/dom, auto, oszczędności, polisy, udziały.
- Źródła dochodu: etat / zasiłek / umowa cywilnoprawna (to ma wpływ na limity).
- Umowy mieszkaniowe: czynsz, najem, kredyt hipoteczny.
- Trwające egzekucje: sygnatury i dane komorników.
- Wydatki stałe rodziny (na cele mieszkaniowe i utrzymanie).
Zastrzeżenie
Powyższy tekst ma charakter informacyjny i nie stanowi porady prawnej. Przepisy bywają nowelizowane, a szczegóły Twojej sytuacji mogą w istotny sposób wpływać na wynik postępowania – warto skonsultować się z prawnikiem przed podjęciem decyzji.
Źródła kluczowe:
- Prawo upadłościowe – art. 61–63, 124, 146, 342a. SIP Lex+5SIP Lex+5SIP Lex+5
- Poradnik MS dla dłużników (co z majątkiem po upadłości). Gov.pl
- Kwota wolna i limity potrąceń – Kodeks pracy art. 87 i 87¹; odesłania KPC art. 833.
